Το διαλεκτικό μοντέλο διδασκαλίας κατά το Χρ. Φράγκο.

Γράφει ο κ. Αθανάσιος Παπάς, καθηγητής στο Π.Τ. του πανεπιστημίου Αθηνών στο βιβλίο του «Μαθητοκεντρική Διδασκαλία- Εκδόσεις Βιβλία για όλους –Αθήνα 1990»

ΤΟ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΧΡ. ΦΡΑΓΚΟ:

Στην «Ψυχοπαιδαγωγική» του, ο καθηγητής Πανεπιστημίου Χρ. Φράγκος, κάνοντας αναφορά στα μοντέλα διδασκαλίας, παρουσιάζει το διαλεκτικό μοντέλο διδασκαλίας, όπως διαμορφώθηκε από έρευνές του στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Το διαλεκτικό μοντέλο που παραθέτουμε αυτούσιο στο σχήμα που ακολουθεί θεωρείται στην ουσία σημαντικό για το ιδεολογικό status της ελληνικής εκπαίδευσης, γιατί είναι απόλυτα αντιαυταρχικό και δημιουργικό, όπως υποστηρίζει ο εισηγητής του.

Ειδικότερα το διαλεκτικό μοντέλο δεν αποτελεί μια «επιβίωση ή αναβίωση του Σωκρατικού τρόπου διδασκαλίας», αλλά στόχος του είναι η λειτουργικότητα του στη διδακτική πράξη. Η δομή του διαλεκτικού τύπου διδασκαλίας συνάπτεται και με τις θέσεις των Bruner, Hilgard, Perin, Talyzina και άλλους.

--Το μοντέλο διαφέρει από τον παραδοσιακό και διαλογικό τύπο διδασκαλίας: Στην περιοχή «περιεχόμενα» δεν κυριαρχεί η παροχή γνώσεων, αλλά η εξακρίβωση των εννοιολογικών και συναισθηματικών τάσεων κ.τ.λ., με σκοπό να καθοριστεί το βασικό πρόβλημα, το βασικό θέμα, ο βασικός μηχανισμός που βρίσκεται ως αρχική κινητήρια δύναμη μέσα στο θέμα που εξετάζουμε και η οποία διαρθρώνει την όλη σύνθεση της ενότητας που διδασκόμαστε».
--Από το βασικό πρόβλημα μπορεί η τάξη να επεκταθεί και σε άλλα προβλήματα του μαθήματος στη συγκεκριμένη ώρα.
--Οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για την προσέγγιση των προβλημάτων είναι: «ευρετικής μορφής, εναλλακτικές μέθοδοι, αναγνώριση και διερεύνηση του λάθους» και έχουν πλαίσιο τη δημιουργικότητα.
--Σημαντική είναι η άποψη του Χρ. Φράγκου «ότι το πνευματικό κλίμα προϋποθέτει συνέρευνα καθηγητή και μαθητών και όχι την κυριαρχία μόνο του καθηγητή ή μόνο του μαθητή…».
--Νέο στοιχείο αποτελεί επίσης το πρόβλημα της αφόρμησης, όπως έλεγε το παραδοσιακό σχολείο. Εδώ έχουμε την καινοτομία της εκκίνησης από οποιαδήποτε περιοχή.
Καταλήγοντας ο Χρ. Φράγκος και αξιολογώντας το μοντέλο του διαλεκτικού τύπου διδασκαλίας τονίζει και τα εξής:
«Εδώ έχουμε, σύμφωνα με τις αρχές της διδακτικής, προσπάθεια ανάπτυξης στους μαθητές δημιουργικής σκέψης, προβληματισμού, κριτικών μηχανισμών και κριτικής αντιπαράθεσης, πνεύματος επικοινωνίας και αυτορρύθμισης, ιεράρχησης και εξάρτησης θεμάτων, κοινωνικοποίησης κ.ά.

Βρισκόμαστε δηλαδή στην προσπάθεια δημιουργίας ενός ανθρώπου που διαθέτει δυναμισμό και μηχανισμούς για αλλαγή των κοινωνικών διαρθρώσεων προς την πρόοδο και γενικότερη αλλαγή της ζωής όλων των ανθρώπων. Το διαλεκτικό μοντέλο δε θέλει να δημιουργήσει άνθρωπο υποταγμένο στη μοίρα του και σε κάθε μορφή εξουσίας, αλλά άνθρωπο που βοηθάει να κινηθεί η ιστορία προς τα μπρος».
Τις πιο πάνω σκέψεις καθώς και περισσότερες λεπτομέρειες για το διαλεκτικό τύπο διδασκαλίας, μπορεί κανείς να βρει στο έργο: Ψυχοπαιδαγωγική: Θέματα Παιδαγωγικής Ψυχολογίας Παιδείας και Διδακτικής Πράξης: Αθήνα 1983, σελ 422-424, απ’ όπου και το σχήμα και τα κείμενα που παραθέσαμε.
Από την κριτική θεώρηση του μοντέλου που έχει μαθητοκεντρική δομή, επισημαίνουμε για τον εκπαιδευτικό τα εξής:

1) Η παρέμβαση του εκπαιδευτικού στη διαλεκτική αντιπαράθεση να είναι χρονικά σύντομη, ώστε να μην μονοπωλήσει το λόγο.
2) Να έχει ευελεξία στην αντιμετώπιση των λύσεων, στάσεων και αξιών της σχολικής τάξης.
3) Να μην πάσχει από έλλειψη αμφιβολίας.
4) Να ενισχύει τις δημιουργικές παρεμβάσεις των μαθητών έστω και αν αυτές θεωρούνται καινοφανείς και αήθεις σε σχέση με τον ομοιομορφισμό του σχολικού προγράμματος.

Οι ρόλοι των εκπαιδευτικών κατά Γληνό, Δελμούζο, Παπανούτσο

Από το βιβλίο "Μαθητοκεντρική Διδασκαλία" του καθηγητή
Αθανασίου Παπά στο Π.Τ. του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Εκδόσεις: Βιβλία για όλους - 1990

Θέματα Φυσικής από ΤΑ ΝΕΑ (13 ΙΟΥΛ 2006)

Ελληνικές διακρίσεις στον διαγωνισμό της EUSO 2009

Ένα αργυρό και ένα χάλκινο μετάλλιο ήταν το αποτέλεσμα από τη συμμετοχή των δύο ομάδων Ελλήνων μαθητών που συμμετείχαν στην Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2009 στην Μούρθια της Ισπανίας από 29 Μαρτίου έως 4 Απριλίου 2009.
Το αργυρό μετάλλιο κατέκτησε η ομάδα των μαθητών του Κολλεγίου Ψυχικού Κούμπα Στεφανία, Βασιλικιώτη Τατιάνα και Ξυλάς Διαμαντής και το χάλκινο μετάλλιο η ομάδα του 2ου Γενικού Λυκείου Σαλαμίνας : Κουκάκη Ευαγγελία, Ρεντούμη Ευαγγελία και Χαλκιάς Πάικος. Η EUSO (European Union Science Olympiads) δημιουργήθηκε το 2002 μετά από πρωτοβουλία του Υπουργού Παιδείας της Ιρλανδίας και την έγκριση του Συμβουλίου Υπουργών Παιδείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την προώθηση της πειραματικής διδασκαλίας των φυσικών επιστημών.
Για το σκοπό αυτό η EUSO διεξάγει κάθε χρόνο διαγωνισμό μεταξύ τριμελών ομάδων μαθητών (ηλικίας έως 16 ετών) από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα από τα κράτη-μέλη.
Τα θέματα του διαγωνισμού είναι μόνο εργαστηριακού περιεχομένου και απαιτούν τη χρήση πειραματικών διατάξεων και τη διεξαγωγή μετρήσεων. Κάθε χρόνο η Πανελλήνια Ένωση Υπευθύνων Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΠΑΝΕΚΦΕ) καθορίζει και διεξάγει τη διαδικασία επιλογής των δύο τριμελών ομάδων μαθητών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την Ελλάδα στο Διαγωνισμό.
(Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο nikosblogout)

Πέτυχαν να καμπυλώσουν ακτίνες LASER

Οι ακτίνες λέιζερ κανονικά κινούνται σε ευθεία πορεία, τελικά όμως είναι δυνατό να εκτραπούν και να ακολουθήσουν ένα καμπύλο μονοπάτι, επιβεβαιώνουν Αμερικανοί φυσικοί. Η τεχνολογία που ανέπτυξαν θα μπορούσε να έχει και πρακτικές εφαρμογές, για παράδειγμα σε λέιζερ που εκτρέπουν τους κεραυνούς.
«Η πραγματική καινοτομία είναι ότι μπορούμε να καμπυλώσουμε το φως στο εργαστήριο» σχολίασε στο Nature.com ο ΤΖερόμ Μολόνεϊ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Τούσον.

Τα πειράματά του δημοσιεύονται στο περιοδικό Science.

Η ομάδα του Μολόνεϊ κατάφερε να καμπυλώσει τις δέσμες συνδυάζοντας δυο λέιζερ με διαφορετικές ιδιότητες: Η πρώτη ακτίνα αποτελείται από σύντομους παλμούς φωτός λέιζερ σχεδιασμένους να ιονίζουν τα άτομα αζώτου και οξυγόνου στον αέρα ώστε να δημιουργούν «κανάλια πλάσματος». Τα κανάλια αυτά επιτρέπουν στη δέσμη να παραμένει εστιασμένη.

Η δεύτερη ακτίνα δημιουργήθηκε με ένα άλλο είδος λέιζερ που ονομάζεται «ακτίνα Έιρι» -παίρνει το όνομά της από τον αστρονόμο του 19ου αιώνα Τζορτζ Έιρι που την περιέγραψε. Οι ακτίνες αυτές αποτελούνται από επιμέρους κύματα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που εκπέμπονται με διαφορά φάσης. Τα κύματα παρεμβάλλονται το ένα στο άλλο ώστε να εκτρέψουν την ακτίνα από την ευθεία πορεία της και να την καμπυλώσουν.

Ο συνδυασμός των δύο λέιζερ επέτρεψε στους ερευνητές να δημιουργήσουν κανάλια πλάσματος με ρυθμιζόμενη καμπυλότητα που ελέγχεται με ένα φακό.

Αν εξέπεμπε κανείς στην ατμόσφαιρα τέτοιες δέσμες, θα μπορούσε θεωρητικά να δημιουργήσει μονοπάτια μέσα στα οποία εκτρέπονται οι κεραυνοί.

Εκτός από την ανάπτυξη αλεξικέραυνων για ευαίσθητα κτίρια και εγκαταστάσεις, η νέα τεχνολογία θα μπορούσε να έχει και εφαρμογές στα οπτικά κυκλώματα του μέλλοντος ή σε επιταχυντές για επιστημονική έρευνα.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα ιδιότητα των καμπύλων λέιζερ είναι ότι μπορούν να ξεπερνούν μικρά εμπόδια, όπως οι σταγόνες της βροχής, χωρίς να χάνουν την ένταση ή να βγαίνουν από την πορεία τους.

«Είναι πραγματικά συναρπαστικό, φαίνεται σχεδόν σαν να περνά κατευθείαν μέσα από το εμπόδιο» σχολίασε ο Ζερόμ Κασπάριαν του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ο οποίος επίσης πειραματίζεται με αλεξικέραυνα λέιζερ.

Ο ερευνητής διευκρίνισε πάντως ότι είναι απίθανο να δούμε σύντομα στρατιωτικά λέιζερ που παρακάμπτουν τοίχους και άλλα εμπόδια για να βρουν το στόχο -η δέσμη πρέπει αναγκαστικά να έχει μικρή διατομή, οπότε δεν μπορεί να μεταφέρει μεγάλα ποσά ενέργειας.

Newsroom ΔΟΛ

Συνοπτική περίληψη μηχανικής στερεού Γ Λυκείου, από μαθητή.

Περίληψη Φυσικής Γ Λυκείου κατ. ΗΛΜ κύματα - Οπτική.

Περίληψη Φυσικής από μαθητή.

Σε συνέχεια της ανάρτησης στο μικρο κελλαρι με παρόμοιο θέμα.