Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010

20ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Φυσικής 2010


20ος Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Φυσικής 2010

Η Ένωση Ελλήνων Φυσικών (Ε.Ε.Φ.) διοργανώνει τον 20ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Φυσικής σε συνεργασία με το Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο διαγωνισμός αφορά στους μαθητές όλων των τάξεων, Α΄, Β΄ και Γ΄, των Ενιαίων Λυκείων της χώρας.
· Ο Πανελλήνιος Διαγωνισμός Φυσικής 2010 και για τις τρεις τάξεις θα διενεργηθεί στις 06 Μαρτίου 2010, ημέρα Σάββατο και ώρα 9:30.
· Οι ενδιαφερόμενοι μαθητές θα υποβάλουν αίτηση συμμετοχής στο σχολείο τους, μέχρι την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010.
· Τα σχολεία θα διαβιβάσουν στις Διευθύνσεις και στα Γραφεία ΔΕ στα οποία ανήκουν πίνακα, με τα ονόματα των ενδιαφερομένων μαθητών.
· Ο διαγωνισμός θα έχει διάρκεια τρεις (3) ώρες και θα διενεργηθεί στα κατά τόπους Γυμνάσια ή Ενιαία Λύκεια που θα οριστούν από τις Διευθύνσεις και τα Γραφεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Τις τοπικές Επιτροπές Εξετάσεων θα συγκροτήσουν οι Διευθύνσεις ΔΕ, σε συνεργασία με τους σχολικούς συμβούλους κλάδου ΠΕ 4 και τα τοπικά παραρτήματα της ΕΕΦ, όπου αυτά υπάρχουν. Η σύνθεση και η επιλογή των θεμάτων καθώς και η αξιολόγησή τους θα γίνει από την επιτροπή του 19ου Πανελληνίου Διαγωνισμού Φυσικής της Ε.Ε.Φ με την επιστημονική εποπτεία του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεωργίου Θεοφ. Καλκάνη.
· Η εξεταστέα ύλη για την Α΄ Λυκείου θα είναι η διδακτέα ύλη της τάξης αυτής, για τη Β΄ Λυκείου θα είναι η διδακτέα ύλη της Φυσικής Γενικής Παιδείας και Κατεύθυνσης της τάξης αυτής, ενώ για τη Γ΄ Λυκείου θα είναι η διδακτέα ύλη της Φυσικής Γενικής Παιδείας και Κατεύθυνσης της τάξης αυτής.
· Οι πρωτεύσαντες μαθητές κάθε τάξης θα βραβευθούν.
Ειδικά για τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου ο Διαγωνισμός θα διενεργηθεί σε δύο φάσεις:
· Η πρώτη φάση το Σάββατο 06 Μαρτίου 2010 στα ανά την Ελλάδα τοπικά εξεταστικά κέντρα, όπως περιγράφηκε παραπάνω.
· Η δεύτερη φάση στην οποία θα συμμετέχουν οι μαθητές με τις μεγαλύτερες βαθμολογίες της πρώτης φάσης. Η εξέταση θα γίνει το Σάββατο 10 Απριλίου 2010, ώρα 09:30, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο χώρο του Εργαστήριου Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος (Ναβαρίνου 13α, Αθήνα).
· Η εξεταστέα ύλη στη δεύτερη φάση θα είναι η διδακτέα ύλη Φυσικής Γενικής Παιδείας και Κατεύθυνσης της Α΄, της Β΄ και της Γ΄ Λυκείου και τα θέματα θα είναι μεγαλύτερης δυσκολίας από εκείνα της πρώτης φάσης.
· Οι πέντε πρώτοι μαθητές της δεύτερης φάσης θα συγκροτήσουν την ομάδα η οποία θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στην 41η Διεθνή Ολυμπιάδα Φυσικής 2010.
Και στις δύο φάσεις του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Φυσικής 2010 οι μαθητές θα διαγωνιστούν –όπως και στο παρελθόν– τόσο σε θεωρητικά θέματα όσο και σε πειραματικό πρόβλημα, χωρίς τη λήψη, αλλά με επεξεργασία πραγματικών πειραματικών δεδομένων (γι’ αυτό συνιστάται στους μαθητές να έχουν μαζί τους υπολογιστή τσέπης, αλλά όχι κινητό τηλέφωνο του οποίου η κατοχή και χρήση απαγορεύεται σε όλη τη διάρκεια του διαγωνισμού). Σε όλους τους Πανελλήνιους Διαγωνισμούς Φυσικής καταβάλλεται προσπάθεια προσέγγισης των θεμάτων των Διεθνών Ολυμπιάδων Φυσικής αλλά και επιχειρείται η δοκιμαστική εφαρμογή τέτοιων θεμάτων σε εξεταστικό περιβάλλον από τους Έλληνες μαθητές. Μερικά από τα θέματα, ειδικά της β΄ φάσης, αναφέρονται σε φαινόμενα και νόμους οι οποίοι δεν διδάσκονται στο Λύκειο ή δεν έχουν διδαχθεί μέχρι την ημερομηνία του Διαγωνισμού, γι’ αυτά όμως δίνεται το κατάλληλο γνωσιακό εννοιολογικό υπόβαθρο και υποβοηθητικές υποδείξεις.
Οι πέντε μαθητές που θα επιλεγούν μετά τη δεύτερη φάση για να εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στην 41η Διεθνή Ολυμπιάδα Φυσικής 2010, θα προετοιμαστούν με εντατικό ρυθμό στο Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η διάρκεια της προετοιμασίας είναι περίπου μία εβδομάδα (μεταξύ των εισαγωγικών πανελλήνιων εξετάσεων και των διεθνών ολυμπιάδων). Την προετοιμασία των μαθητών αναλαμβάνουν και πραγματοποιούν εθελοντικά οι φυσικοί υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί φοιτητές του Εργαστηρίου.
Επειδή η αποστολή των θεμάτων στα εξεταστικά κέντρα θα γίνει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα σχολεία τα οποία θα οριστούν ως εξεταστικά κέντρα πρέπει να στείλουν μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: ................ τα εξής στοιχεία.
1) Δ/νση Δ/θμιας Εκπαίδευσης στην οποία ανήκει το σχολείο,
2) Επωνυμία Σχολείου,
3) Τηλέφωνο Σχολείου,
4) Αριθμό Fax,
5) E-mail,
6) Ονοματεπώνυμο Διευθυντή,
7) Ταχυδρομική Διεύθυνση Σχολείου.

Για επιβεβαίωση της ορθής λειτουργίας των λογαριασμών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου θα σταλεί δοκιμαστικό μήνυμα προς τα εξεταστικά κέντρα, μέχρι την Τρίτη 02 Μαρτίου.
Αμέσως μετά την έναρξη του διαγωνισμού, τα θέματα θα αναρτηθούν στο δικτυακό τόπο του Εργαστηρίου http://micro-kosmos.uoa.gr/ (σύνδεσμος: Διαγωνισμοί και Ολυμπιάδες Φυσικής).

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στην Ένωση Ελλήνων Φυσικών, Γριβαίων 6, ΤΚ.10680 Αθήνα, τηλ: 210.36.35.701, Fax: 210.36.10.690, email: eef@otenet.gr .
Πληροφορίες και παλαιά θέματα των Πανελληνίων Διαγωνισμών Φυσικής και των Διεθνών Ολυμπιάδων Φυσικής υπάρχουν στο δικτυακό τόπο του Εργαστηρίου: http://micro-kosmos.uoa.gr/ (σύνδεσμος: Διαγωνισμοί και Ολυμπιάδες Φυσικής).

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2010

ΗΕΔ πηγής, πολική τάση, χαρακτηριστική ηλεκτρικής πηγής.


Με ανοικτούς τους διακόπτες η ένδειξη του βολτομέτρου είναι η ΗΕΔ Ε της πηγής. Κλείνοντας τους διακόπτες, πρώτα τον δ1, μετά και τον δ2, διαπιστώνουμε ότι με την αύξηση της έντασης του ρεύματος Ι, ελαττώνεται η πολική τάση της πηγής. Αυτό οφείλεται στην εσωτερική αντίσταση r της ηλεκτρικής πηγής.





Αν r=0Ω, η πολική τάση της πηγής θα παρέμεινε σταθερή, ανεξάρτητη από την ένταση του ρεύματος που δίνει η πηγή.
.........................................................................
Μετακινώντας τον δρομέα στη ρυθμιστική αντίσταση (συρμάτινη αντίσταση από θερμαντικό) παρατηρήστε και σημειώστε την ένταση του ρεύματος Ι που δίνει η πηγή, την πολική τάση V της πηγής.
Πηγαίνοντας από μεγαλύτερες σε μικρότερες τιμές αντίστασης, διαπιστώνουμε την αύξηση της έντασης του ρεύματος Ι με την ταυτόχρονη ελάττωση της πολικής τάσης V.

Με ανοικτό τον διακόπτη, το βολτόμετρο δείχνει την ΗΕΔ Ε της πηγής.

Όταν βραχυκυκλώσουμε (στο τέλος του πειράματος και για λίγο) την πηγή, η ένταση του ρεύματος είναι Ε/r, το μέγιστο ρεύμα που μπορεί να δώσει η ηλεκτρική πηγή.

Από τις μετρήσεις έντασης ρεύματος Ι - τάσης πηγής V, σχεδιάζουμε τη χαρακτηριστική γραμμή της ηλεκτρικής πηγής:

Η εργαστηριακή άσκηση - πειραματική δραστηριότητα σε φύλλο εργασίας με οδηγίες, βήματα - σχήματα διεξαγωγής της, επεξεργασία μετρήσεων, επεκτάσεις, ΕΔΩ ΠΑΤΗΣΤΕ.

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

Τάση στα άκρα ανοικτού - κλειστού διακόπτη


Τάση στα άκρα ανοικτού – κλειστού διακόπτη

Ένα κύκλωμα αποτελείται από μία πηγή Ε=12V r=0,3Ω, έναν αντιστάτη με R=3,7Ω και έναν διακόπτη, (με ασήμαντη αντίσταση) ανοικτό.
Τι θα δείξει ένα ιδανικό βολτόμετρο (πολύ μεγάλης εσωτερικής αντίστασης) όταν συνδεθεί α) στα άκρα του διακόπτη β) στα άκρα του αντιστάτη γ) στα άκρα της πηγής.
Επαναλάβατε τα (α) (β) (γ) με κλειστό τον διακόπτη

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

Λάμπες τοποθετημένες σε σειρά, να συνδεθούν παράλληλα.


Μια απλή πειραματική δραστηριότητα που μετατρέπεται σε άσκηση.
Η εικόνα δείχνει δυο λάμπες που είναι τοποθετημένες «σε σειρά» στο τραπέζι χωρίς να μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση τους, μια μπαταρία, και ένα αμπερόμετρο. Διαθέτουμε ακόμη πέντε καλώδια (αγωγούς σύνδεσης).
Συνδέστε κατάλληλα τα καλώδια στους ακροδέκτες Α,Β,Γ,Δ,Ε,Ζ,Η,Θ ώστε οι λάμπες να συνδεθούν «παράλληλα», και το αμπερόμετρο να δείχνει την ένταση του ρεύματος που δίνει η ηλεκτρική πηγή.
...................................................................................
Αν τώρα υποθέσουμε ότι οι αντιστάσεις είναι 3Ω και 9Ω η ηλεκτρική πηγή έχει ΗΕΔ Ε=18V, r=0Ω ενώ το αμπερόμετρο έχει σχεδόν μηδενική αντίσταση, να βρεθεί η ένταση του ρεύματος που διαρρέει κάθε αντιστάτη, αφού πριν οι αντιστάτες R1 και R2 συνδεθούν παράλληλα, όπως στο προηγούμενο πείραμα με τις λάμπες.

Μπορείτε να βρείτε το δυναμικό των σημείων των αγωγών σύνδεσης, υποθέτοντας 0V το δυναμικό του αρνητικού πόλου της πηγής;

Τι νομίζετε θα συμβεί στην ένταση του ρεύματος που δίνει η πηγή, αν «καεί» μία λάμπα, ή αν ξεβιδώσουμε κάποια λάμπα από τη λυχνιολαβή της;

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Οι αγωγοί ΕΘ, HΑ και ΑΔ έχουν δυναμικό 18 Volt, οι αγωγοί ΒΓ και ΓΖ έχουν δυναμικό 0 Volt.
Αν καεί μία λάμπα, η άλλη δεν επηρεάζεται, εξακολουθεί να φωτοβολεί (αν φωτοβολούσε και πριν), το ρεύμα που δίνει η πηγή ελαττώνεται. Το ίδιο όταν ξεβιδώσουμε μια λάμπα απ’ το ντουί της, η άλλη εξακολουθεί να διαρρέεται από ίσο με το προηγούμενο ρεύμα.
Εκφώνηση και απάντηση εδώ πατώντας

Δυό λάμπες τοποθετημένες παράλληλα, να συνδεθούν σε σειρά.

Μια απλή πειραματική δραστηριότητα που μετατρέπεται σε άσκηση.

Η εικόνα δείχνει δυο λάμπες που είναι τοποθετημένες «παράλληλα» στο τραπέζι χωρίς να μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση τους, μια μπαταρία, και ένα αμπερόμετρο. Διαθέτουμε ακόμη τέσσερα καλώδια (αγωγούς σύνδεσης).
Συνδέστε κατάλληλα τα καλώδια στους ακροδέκτες Α,Β,Γ,Δ,Ε,Ζ,Η,Θ ώστε οι λάμπες να συνδεθούν «σε σειρά», και το αμπερόμετρο να δείχνει την ένταση του ρεύματος που δίνει η ηλεκτρική πηγή.

Αν τώρα υποθέσουμε ότι οι αντιστάσεις είναι 3Ω, 9Ω η ηλεκτρική πηγή έχει ΗΕΔ Ε=18V, r=0Ω ενώ το αμπερόμετρο έχει σχεδόν μηδενική αντίσταση, να βρεθεί η ένταση του ρεύματος που διαρρέει κάθε αντιστάτη, αφού πριν οι αντιστάτες R1 και R2 συνδεθούν σε σειρά, όπως στο προηγούμενο πείραμα με τις λάμπες.

Μπορείτε να βρείτε το δυναμικό των σημείων των αγωγών σύνδεσης, υποθέτοντας 0V το δυναμικό του αρνητικού πόλου της πηγής;

Τι νομίζετε θα συμβεί στην ένταση του ρεύματος αν «καεί» μία λάμπα, ή αν ξεβιδώσουμε κάποια λάμπα από τη λυχνιολαβή της;

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ



Οι αγωγοί ΕΘ, ΘΑ έχουν δυναμικό 18 Volt, ο αγωγός ΒΓ έχει δυναμικό 13,5 Volt και ο αγωγός ΔΖ έχει δυναμικό 0 Volt.
Αν καεί μία λάμπα, η ένταση του ρεύματος μηδενίζεται – το ρεύμα δεν έχει δρόμο να διαβεί (σοκάκι να περάσει!). Το ίδιο όταν ξεβιδώσουμε μια λάμπα απ’ το ντουί της, σβήνει και η άλλη.

Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

Το Α Πανελλήνιο Συνέδριο Φυσικής, Θεσσαλονίκη 1-4 Απριλίου 1977.


Το Α’ Πανελλήνιο Συνέδριο Φυσικής – Θεσσαλονίκη 1-4 Απριλίου 1977
Γράφει η κ.Ε. Γκάμαρη – Σηλ στο τεύχος 61 (Μάιος 1977) του περιοδικού «ο Φυσικός Κόσμος»
Στους χώρους της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε το Α’ Πανελλήνιο Συνέδριο Φυσικής από τις 1- 4 Απριλίου. Σε μια ατμόσφαιρα έξαρσης και ζεστασιάς, τις τέσσερις αυτές μέρες του Απρίλη Έλληνες Φυσικοί από όλους τους χώρους και από όλες τις δραστηριότητες, Φυσικοί Καθηγητές της Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης, Καθηγητές των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Φυσικοί ερευνητές και Φυσικοί της Βιομηχανίας, Φυσικοί του Ο.Τ.Ε. και άλλοι. Φυσικοί που ήλθαν ειδικά για το συνέδριο από την Κύπρο, φοιτητές αντάλλαξαν τις γνώσεις τους, τις σκέψεις τους και τις απόψεις τους.…..Οι τρεις πρώτες μέρες αφιερώθηκαν στην έρευνα και η τέταρτη στην Παιδεία

Β ΜΕΡΟΣ του ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ - ΠΑΙΔΕΙΑ
Είναι πολύ δύσκολο να περιγράψει κανείς την ατμόσφαιρα της ημέρας αυτής που την άνοιξε με την ομιλία του ο κ. Α. Πάγκαλος, αντιπρόεδρος του Κ.Ε.Μ.Ε., δίνοντας την εικόνα της διδασκαλίας της Φυσικής στο καινούριο πρόγραμμα της Μέσης Εκπαίδευσης. Η ατμόσφαιρα θερμαινόταν πολύ συχνά πάνω από τα κανονικά όρια γιατί ο κάθε καθηγητής είχε να κάνει τις δικές του παρατηρήσεις, που είχαν βγει από την πείρα της διδασκαλίας του μαθήματος. Στη συνεδρία αυτή οι ερωτήσεις επιτρέπονταν σε όλη τη διάρκεια.
Τα κύρια σημεία που συζητήθηκαν ήταν, ο χρόνος διδασκαλίας, τα εποπτικά όργανα, ο τρόπος διδασκαλίας, τα προβλήματα που συνεχώς παρουσιάζονται, αν ο χρόνος που δίνεται στους καθηγητές της Φυσικής είναι αρκετός για την προετοιμασία πειραμάτων, αν υπάρχουν εργαστήρια και όργανα στα Σχολεία, αν…αν … και ο προβληματισμός συνεχώς προχωρούσε με μια γενική επιθυμία, την ανύψωση της διδασκαλίας της Φυσικής σε σύγχρονα επίπεδα. (σχεδόν σαν να γράφτηκε σήμερα, μετά 33 χρόνια … αν έχουν εργαστήρια τα Σχολεία, αν έχουν όργανα, …αν αξιοποιείται το εργαστηριακό τρίωρο προς όφελος των μαθητών κλπ κλπ)
Το κλιμάκιο των Κυπρίων καθηγητών της Φυσικής έδωσε μια ευκρινή εικόνα για το πώς διδάσκεται η Φυσική στα Κυπριακά Γυμνάσια, Λύκεια και Τεχνικές Σχολές, για το τι σκοπό επιδιώκουν μια το πώς είναι οργανωμένα. Επιθυμούμε είπε ο κ. Χριστοφόρου να δημιουργήσουμε πολίτες ικανούς να αντεπεξέρχονται σε προβληματισμούς που θα δημιουργήσουν οι κοινωνίες του 1985 και 1990.
Γι’ αυτό το σκοπό τα προγράμματα είναι ευμετάβλητα και εξελίσσονται παράλληλα με την εξέλιξη της κοινωνίας μας. Κάθε νέα εισήγηση για μεταβολές στο πρόγραμμα δοκιμάζεται πρώτα σ΄ ένα ή δύο σχολεία και αν θεωρηθεί επιτυχής αποφασίζεται η εφαρμογή τους σε όλα τα σχολεία.
Από τον καθηγητή του Ε.Μ.Π. κ. Γ. Βουδούρη και τον δρ. Μπαλτά ανακοινώθηκε ένα πρόγραμμα αναμόρφωσης της Φυσικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Η αναμόρφωση αυτή συνδέθηκε με την ανεξάρτητη και δημιουργική σκέψη που πρέπει να έχει ένας απόφοιτος, με μια ισχυρότατη επιχειρηματολογία, αλλά ακόμα και με την εθνική μας ανεξαρτησία.